Prvi beogradski aerodrom – Banjica

Priča počinje krajem 1910. godine kada je na vojnom vežbalištu u predgrađu Banjice nastalo letelište kao prvi beogradski aerodrom. Na tom letelištu, letenje avionom prikazivali su pioniri tadašnje avijacije Simon, Maslenikov, Vidmar i Čermak. Ubrzo je kao dodatak aerodromu početkom 1912. godine podignut prvi drveni hangar za avione i bio namenjen ratovanju sa Turskom. Dve godine kasnije na tom letelištu stacionirane su srpska aeroplanska eskadrila i balonska četa.

Banjički aerodrom korišćen je i nakon Prvog svetskog rata za potrebe poštanskog saobraćaja na relaciji Skoplje-Niš-Beograd-Novi Sad i Beograd-Sarajevo-Mostar. U blizini mesta gde se nalazio taj aerodrom danas je Vojno-medicinska akademija – VMA.

Kalemegdanski aerodrom

Jedna od etapa razvoja beleži i aerodrom koji se prostirao od tadašnjeg turskog amama, današnjeg planetarijuma, sve do ušća Save u Dunav. Sa tog mesta prvi avion poleteo je u januaru 1911. godine, a danas se na njemu održavaju aeromitinzi sportske i ultralake avijacije.

Aerodrom u Pančevu

Priča o razvojnom putu aerodroma nastavlja se nedaleko od Pančeva. Naime, u blizini tog grada sa radom je 1923. godine počeo novi aerodrom, nakon što je vazduhoplovna kompanija “Franko Rumen” pokrenula međunarodnu liniju Pariz-Carigrad. Iste godine sa tog aerodroma uspostavljen je i poštanski saobraćaj, a u jednom vremenskom periodu korišćen je i za obuku pitomaca Vazduhoplovne akademije ratnog vazduhoplovstva Kraljevine Jugoslavije. Nakon oslobođenja, aerodrom je korišćen kao vazduhoplovno vojno učilište. Danas se na mestu starog pančevačkog aerodroma nalaze hale fabrike aviona „Utva“, kao i travnata pista koja se koristi za probne, sportske i trenažne letove.

Međunarodno vazdušno pristanište „Beograd“

Pretposlednju istorijsko-razvojnu etapu čini Međunarodni aerodrom „Beograd“ izgrađen na livadi između Bežanijske kose i leve obale Save koja se zvala Dojno polje. U martu 1927. godine aerodrom je zvanično otvoren za saobraćaj. Međutim, u februaru 1928. godine letove počinju da obavljaju i avioni prve domaće avio-kompanije „Aero put“. Na samom aerodromu 1931. godine izgrađena je moderna pristanišna zgrada, a 1936. godine ugrađena oprema za sletanje pri slaboj vidljivosti . Ipak, 1944. godine aerodrom su pri povlačenju iz Beograda srušili nemci, koji su ga prethodno koristili tokom Drugog svetskog rata.

Aerodrom Nikola Tesla

Za lokaciju novog međunarodnog aerodroma izabran je prostor u blizini Surčina, 18 kilometara zapadno od Beograda, gde se priča i završava. Kada je pušten u saobraćaj 1962. godine, aerodrom je imao jednu pistu dužine 3.000 metara, rulnu stazu dužine 3.350 metara, pristanišnu zgradu za prijem putnika, kontrolni toranj, kao i platformu za opsluživanje letelica. Kasnije je izgrađena nova zgrada za prijem putnika, produžena pista i proširena platforma za prijem aviona , a 1997. godine ugrađena je oprema za kategoriju 2 i time omogućena upotreba aerodroma po lošijim vremenskim uslovima.

Vlada Republike Srbije donela je Odluku o promeni pravne forme Javnog preduzeća Aerodrom „Nikola Tesla“ Beograd broj 05 broj 023-4432/2010-1 od 17. juna 2010. godine i Odluku o izmenama i dopunama osnivačkog akta Javnog preduzeća Aerodrom „Nikola Tesla“ Beograd broj 05-broj 023-4475/2010-1 od 17. juna 2010. godine, kojima se menja pravna forma JP AERODROM „NIKOLA TESLA“ BEOGRAD iz pravne forme javnog preduzeća u pravnu formu zatvorenog akcionarskog društva. Preduzeće je nakon promene pravne forme nastavilo da posluje pod punim poslovnim imenom AKCIONARSKO DRUŠTVO AERODROM „NIKOLA TESLA“ BEOGRAD, 11180 BEOGRAD 59 i skraćenim poslovnim imenom AD AERODROM „NIKOLA TESLA“ BEOGRAD.

Rešenjem Agencije za privredne registre BD.7651/2011 OD 24.01.2011. godine izvršena je promena pravne forme iz zatvorenog akcionarskog društva AKCIONARSKO DRUŠTVO AERODROM NIKOLA TESLA BEOGRAD, 11180 BEOGRAD 59 u otvoreno AKCIONARSKO DRUŠTVO AERODROM NIKOLA TESLA BEOGRAD, 11180 BEOGRAD 59.

Dana 28.01.2011. godine od strane Beogradske Berze doneto je Rešenje 04/4 br. 478/11 o prijemu akcija na listing A- Prime Market.
U skladu sa Zakonom o privrednim društvima („Sl. glasnik RS“, br. 36/2011i 99/2011), kojim je umesto otvorenog uveden termin „javno akcionarsko društvo“, Akcionarsko društvo Aerodrom Nikola Tesla Beograd je izvršilo usklađivanje sa Zakonom o privrednim društvima i nastavilo da posluje kao javno akcionarsko društvo.

Period od 2013. godine najuspešniji je poslovni period od osnivanja Aerodroma Nikola Tesla Beograd. Pre samo 5 godina kapacitet Aerodroma Nikola Tesla Beograd nije bio dovoljan da opsluži 5,3 miliona putnika koliko je zabeleženo rekordne 2017. godine. Investicijama u infrastrukturu kapacitet prihvata i otpreme putnika uvećan je sa 5 na 7,5 miliona putnika godišnje.

Zahvaljujući odličnim poslovnim rezultatima i dobiti od više od 120 miliona evra u poslednjih 4,5 godine, od 2014. godine u razvoj infrastrukture, tehnologije i kapaciteta uloženo je više od 85 miliona evra iz sopstvenih sredstava, bez kreditnog zaduživanja i uticaja na redovno odvijanje avio-saobraćaja. Izvanrednim poslovnim rezultatima vrednost akcije Aerodroma od 2013. godine uvećali smo 5 puta, dok je vrednost ANT povećana za više stotina miliona evra.

Tokom letnje sezone 2018. godine putnicima su u redovnom i čarter avio-saobraćaju bili u ponudi letovi 39 avio-kompanija koje iz Beograda saobraćaju ka 96 destinacija u 37 država u Evropi, Sjedinjenim Američkim Državama, Bliskom i Dalekom istoku i Severnoj Africi.

Beogradski aerodrom prvi je aerodrom u regionu koji je ponovo uspostavio redovne interkontinentalne letove i jedini u regionu imamo dugolinijski saobraćaj i sa Amerikom i sa Kinom, kao posledica snažnog privrednog povezivanja Kine i Srbije.

Pokazatelji 2019. godine u odnosu na 2013:

• Broj putnika veći je 61%,
• Broj avio-operacija uvećan je 32%,
• Promet robe i pošte veći je 2,76 puta,

Republika Srbija, koju zastupa Vlada Republike Srbije i AD Aerodrom Nikola Tesla Beograd su tokom 2017. godine sproveli postupak čiji je predmet davanje koncesije za finansiranje, razvoj kroz izgradnju i rekonstrukciju, održavanje i upravljanje infrastrukturom AD Aerodroma Nikola Tesla Beograd i obavljanje delatnosti operatera aerodroma (u daljem tekst: Koncesija).

Dana 22.03.2018.godine zaključen je Ugovor o koncesiji za finansiranje, razvoj kroz izgradnju i rekonstrukciju, održavanje i upravljanje infrastrukturom AD Aerodroma Nikola Tesla Beograd i obavljanje delatnosti operatera aerodroma na Aerodromu Nikola Tesla u Beogradu, između Republike Srbije, koju zastupa Vlada Republike Srbije i AD Aerodrom Nikola Tesla Beograd, sa jedne strane kao Davaoca koncesije i VINCI Airports Serbia d.o.o. Beograd, pravnog lica koje je osnovano u skladu sa zakonima Republike Srbije, sa registrovanim sedištem u Beogradu, 11180 Beograd 59, matični br. 21364568, PIB (poreski identifikacioni broj) 110572920 i VINCI Airports S.A.S., pojednostavljeno akcionarsko društvo (SAS) sa registrovanom adresom u ulici Louis Blériot 12/14, Rueil-Malmaison (92500), Francuska, registrovano u Registru Trgovine i Kompanija u Nanteru pod brojem 410 002 075, kao izabranog najpovoljnijeg individualnog ponuđača i osnivača društva za posebne namene (DPN), sa druge strane.

Imajući u vidu da su ugovorne strane ispunile sve uslove tokom prelaznog perioda, izvršen je prenos sertifikata Aerodroma sa AD Aerodrom Nikola Tesla Beograd na Vinci Airports Serbia d.o.o. Beograd i koncesija je počela 22.12.2018. godine, čime je došlo do promene pretežne delatnosti i sastava organa upravljanja AD Aerodrom Nikola Tesla Beograd.

Galerija